Çocukluk Çağı Obezitesi ile İlişkili Sağlık Riskleri

Son yıllarda artan obezite artık sadece yetişkinleri değil çocukları da oldukça etkilemektedir. Çocukluk çağı obezitesi, çocuklar için ciddi bir sağlık tehdidi oluşturmaktadır. Obez olan çocuklar, sadece fazla kilolu olmak ile kalmayıp birlikte bir dizi kronik sağlık durumu için risk altında olurlar. Yönetilemeyen bir çocukluk çağı obezitesi yetişkinlik dönemine kadar devam ederek çeşitli sağlık problemlerine neden olur. Sanılanın aksine çocukluk çağı obezitesi sadece fiziksel sağlığı etkilemez. Fazla kilolu veya obez olan çocuklar depresyona girebilir ve benlik imajı ve benlik saygısı zayıf olabilir. Çocukluk çağı obezitesinin nedenlerine baktığımızda ise aile öyküsü, psikolojik faktörler ve yaşam tarzının rol oynadığını söyleyebiliriz. Ebeveynleri veya diğer aile üyeleri aşırı kilolu veya obezitesi olan çocukların da obez olma olasılığı arttırmaktadır. Çeşitli faktörlerden bahsediyor olsak bile çocukluk çağı obezitesinin temel nedeni olarak çok fazla besin içeriği fakir beslenmek ve çok az egzersiz yapmanın olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin hareketsiz ve aynı zamanda yüksek miktarlarda yağ veya şeker içeren besin içeriği yetersiz olan bir beslenmeye sahip  çocuklarda hızla kilo almaları görülmektedir.

Çocukluk Çağı Obezitesi ile İlişkili Sağlık Riskleri

Obez olan çocukların, sağlıklı bir kiloyu koruyan akranlarına göre sağlık sorunları geliştirme riski daha yüksektir. Diyabet, kalp hastalığı ve astım en ciddi riskler arasındadır.

Diyabet
 Diyabet göz hastalığına, sinir hasarına ve böbrek fonksiyon bozukluğuna yol açabilir. Aşırı kilolu çocuklar ve yetişkinlerin tip 2 diyabet geliştirme olasılığı daha yüksektir. Bununla birlikte, durum diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tersine çevrilebilir.

Kalp hastalığı
Yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon, obez olan çocuklarda gelecekte kalp hastalığı riskini artırır. Yağ ve tuz oranı yüksek yiyeceklerin tüketimin çok yapıldığı obez çocuklarda  kolesterol ve kan basıncının yükselmesine neden olarak kalp hastalığı riskini arttırır.

Astım
Obezite astımla beraber en sık görülen hastalıklardan biridir. Ancak araştırmalar bu iki durumun nasıl bağlantılı olduğundan tam olarak kesinliği bilinmemektedir.

Uyku bozuklukları
Obezi olan çocuklarda aşırı horlama ve uyku apnesi gibi uyku bozuklukları yaşayabilmektedirler.

Eklem ağrısı
Aşırı kilo nedeniyle eklem sertliği, ağrı ve sınırlı hareket açıklığı yaşayabilir. Çoğu durumda, kilo kayıplarının yaşanması ile eklem problemlerini ortadan kalkabilmektedir.

Çocukluk Çağı Obezitesi Yönetimi

Obez çocukların beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi kesinlikle şarttır. Ebeveyn etkisi çocuğun yeme alışkanlıklarını şekillendirir. Çoğu çocuk, ebeveynlerinin satın aldıkları besinleri yer, bu nedenle sağlıklı beslenme önce ailede başlamalıdır.  Örneğin evde bulunan tatlılar ve gazlı içeceklerin tüketimi tüm aile bireyleri içinde de azaltılabilir.  Dışarıdan hazır yiyeceklerin tüketimi azaltılıp daha fazla evde yemek pişirmek için bir çaba gösterilebilir. Evde yemek hazırlarken besin içeriği kalitesi besinlere daha sık yer verilebilir. Ya da sağlıksız olarak adlandırılan yemeklerin içerisinde kullanılan malzemeler masumlaştırılabilir.  Yemek hazırlamak ve birlikte yemek sadece beslenme açısından sağlıklı olmakla kalmaz, aynı zamanda ailece vakit geçirmek için de harika bir yoldur. Yemek yaparken çocukları da bu aktiviteye dahil ederek bilinçli yeme davranışı kazanmasında destek sağlanabilir. Bunlara ek olarak yemeklerinizi ve atıştırmalıklarınızı işlenmiş ürünler, unlu mamuller veya tuzlu atıştırmalıklar yerine meyve ve sebzeler, tavuk ve balık gibi et kaynakları, esmer pirinç, kepekli makarna ve tam tahıllı ekmekler gibi kepekli tahıllar, süt, yoğurt ve peynir dahil olmak üzere süt ürünlerine daha çok yer verilebilir. Bu ürünlerin kullanıldığı sağlıklı tarifler geliştirilebilir.

Çocuklara diyet yaptırmak yerine beslenme eğitimi hem profesyonel kişiler hem de aile tarafından verildikten sonra yaşam tarzı değişiklikleri hayatlarına uyarlanmalıdır. Bu nedenle öncelikle en basit olarak fiziksel aktivite arttırılabilir. Aile olarak çocuğunuzu, ilgi duyduğu bir sporu denemeye teşvik edebilirsiniz. Ya da ekran süresini sınırlandırarak gün içerisinde fiziksel olarak daha aktif olmasını sağlayabilirsiniz. Ekran süresinin sınırlandırmasına ek olarak yemek yerken bilinçli olarak tüketim yapılmanın sağlanması adına yemek yerken bir şey izlenilmesi engellenebilir. Bunun yerine ailecek bir yemek tüketimi gerçekleştirilebilir. Böylece çocuklar bilinçli bir tüketim yapar ve iştahlarını yönetmekte daha başarılı olurlar. Çocukluk çağı obezitesinin yönetilmesi için en önemli adım hem ailenin hem çocuğun eğitilmesidir. Uygun bir beslenme eğitimi ile çocuklarda davranış değişikliği hayatlarına adapte edilerek yetişkinlik döneminde kilo ve sağlık problemleri yaşamasının önüne geçilebilir.